Eetbare tuinen
Kweek je eigen voedsel!
Met Lammas willen wij de natuur terug centraal zetten.
Uiteraard is er vaak nood aan enkele praktische elementen zoals een oprit of een terras, een tuinhuis of fietsenberging, etc. Daarnaast trachten wij steeds de tuin ten volle te benutten door de juiste beplanting te kiezen om de ruimte in te vullen. Vaak wordt deze selectie aan bomen, struiken en vaste planten gemaakt op basis van zijn esthetische waarde. Bij Lammas geloven wij dat er meer mogelijkheden zijn en trachten we ook andere waardes centraal te zetten in de keuze van onze beplanting: bv. ecologische waarde veerkracht, groeikracht maar ook eetbaarheid!
“We may think we are nurturing our garden, but of course it’s our garden that is really nurturing us.“
– Jenny Uglow
Fruit, bessen, groente, noten, planten voor thee, keukenkruiden, geneeskrachtige kruiden, eetbare bloemen, paddestoelen, …
Een eetbare tuin hoeft niet per se te betekenen dat er ruimte wordt voorzien voor een klassieke moestuin met aardappelen, boontjes en ajuinen. Natuurlijk kan een moestuin met éénjarige groenten zeker geïntegreerd worden in het tuinontwerp, maar er kan creatiever omgesprongen worden met eetbaarheid in de tuin. Zo gebruiken wij graag elementen zoals: een snoephaag van bessenstruiken, een kruidentuin, een boomgaard, een bloemenborder met vaste, eetbare planten, etc.
Ter illustratie geven we hieronder een aantal voorbeelden van planten die vaak gebruikt worden in de klassieke tuin, maar eigenlijk ook perfect passen in een eetbare siertuin aangezien sommige onderdelen van de plant eetbaar én lekker is!
Daglelie
(Hemerocallis spp.)
Daglelies komen we vaak tegen in tuinen. Het is een polvormende vaste plant met grasachtige bladeren. De plant wordt gemiddeld 45-60cm hoog en 30-45cm breed.
De daglelie draagt grote bloemen tot wel 8cm groot die gewoonlijk slechts 1 à 2 dagen leven (vandaar de naam). De bloeiperiode is ongeveer 3-4 weken in de zomer en herfst. De bloemen kunnen geel, rood en oranje zijn; er zijn duizenden variëteiten, de meeste hybrides, met andere kleurcombinaties. Sommige bloeien vroeger en andere later.
De bloemen zijn een delicatesse! Tijdens de bloeiperiode kan je best elke dag oogsten. Ook de bloemknoppen kan je oogsten en dat doe je dan best in de ochtend voordat de bloemen openen. De smaak is licht pittig zoals een radijs met een zoete toets, heeerlijk!
Olijfwilg
(Elaeagnus umbellata)
Een vaak gebruikte struik in tuinen alom! Zeer bruikbaar in haagkanten of als windbreek. In ons klimaat verliest de Olijfwilg haar bladeren van december tot februari, niet zo heel lang dus. De struik kan ongeveer 5m hoog en breed worden.
De struik draagt overvloedig bessen in de herfst (september/oktober). De bessen kunnen zo gegeten worden of verwerkt worden in confituur, fruitleer, etc.
Daarnaast is de olijfwilg een uitstekende plant voor de wilde bijen en hommels en ook een zeer goede stikstofbinder.
De Elaeagnus x ebbingei is een groenblijvende struik die vaak gebruikt wordt als haagplant. Deze struik geeft bessen in het voorjaar, alhoewel deze minder overvloedig vrucht draagt dan de olijfwilg.
Hosta
(Hosta spp.)
Verschillende soorten hostas worden gebruikt als groente in landen zoals China, Japan en andere delen van Azië. Hoewel deze plant heel vaak gebruikt wordt in onze Europese tuinen, zijn er maar weinig mensen van bewust dat deze plant eetbaar is. De soorten die gegeten kunnen worden zijn o.a.: H. crispula, H. longipes, H. montana, H. plantaginae, H. sieboldii, H. sieboldiana, H. undulata & H. ventricosa.
Alle soorten zijn vaste planten die in se bosplanten zijn en polvormig groeien. De groei begint soms al in de vroege lente met de bladeren die sterk samengepakt en opgekruld uit de grond te voorschijn komen. Deze ontvouwen zich dan en groeien snel uit tot planten van soms wel 1,2m hoog. Er bestaan ook kleinere soorten die ongeveer 30cm groot en breed worden. Ze staan graag in vochtige en schaduwrijke grond.
Het is nu net dat opgerolde pakketje bladeren dat een delicatesse vormt! Het lijkt wat op witloof en kunnen geoogst worden in de lente. De planten dienen al enkele jaren oud zijn voordat je kan beginnen oogsten.
Het enige jammerlijke probleem met Hosta’s zijn de slakken. Zij vinden deze plant ook een heerlijk goedje en kunnen de planten al gauw kaal vreten. Je kan natuurlijke roofdieren zoals kikkers aantrekken door een vijver te voorzien of je kan ook gebruik maken van organische & ecologische bestrijdingsmiddelen.
Linde
(Tilia spp.)
De lindeboom is een welgekende grote loofvoom die vaak gebruikt wordt in steden en langs straten. Er zijn soorten van over de hele wereld en alle soorten kunnen gebruikt worden voor hun eetbaar blad! Bij ons komt vooral de zomerlinde (Tilia platyphyllos) en de winterlinde (Tilia cordata) voor. De zomerlinde kent een kleiner blad dan de winterlinde.
Bijen zijn dol op de bloemen van de lindeboom! Daarnaast zijn deze bomen ook fantastische accumulatoren van mineralen en andere nuttige stoffen. Ze brengen deze stoffen uit de grond via hun wortels tot in de bladeren. Wanneer de bladeren vallen en vergaan kunnen ze zo de bodemcondities enorm verbeteren.
De bladeren van de linde zijn dus eetbaar en een uitstekende salade-vervanger. Door zijn zachte smaak is het een goed basis-ingredient in een wildere salade. Je kan de bladeren ook warm gebruiken zoals spinazie in bv. lasagne of pesto. Daarnaast kan je natuurlijk ook steeds gebruik maken van de bloesem in thee.
Hemelsleutel
(Sedum spectabile & S. telephium)
Deze twee sedum-soorten zijn vaste planten met een grijskleurig blad dat je in heel veel tuinen tegenkomt. Ze dragen witte of roze bloemen en zijn ontzettend in trek bij de bijen. De planten worden ongeveer 45 à 60cm hoog en breed en staat graag in de zon.
De bladeren kan je oogsten voor de salade! Ze zijn sappig en heerlijk op een hete zomerdag.
De plant is een gemakkelijke groeier en heeft weinig of geen problemen.
Doorheen de jaren heeft Lammas een ruime kennis opgebouwd over natuurlijke, ecologische & eetbare tuinen.
De opmars van mensen die hun steentje willen bijdragen, die de natuur willen beschermen, die zelf wat eten willen kweken, die habitats willen voorzien voor vogels, insecten & andere dieren, die weides willen omtoveren tot voedselbossen, etc. kunnen wij alleen maar toejuichen!
Hieronder vind je meer informatie over enkele van onze concepten!
Jochem transformeerde alle ‘wensen en verlangens’ in een tuinontwerp. De voortuin zou een paradijs worden van kleur en veel bloemen. (…) Elke keer als de lente begint kijken we met plezier naar alles wat weer in bloei gaat komen en naar het nieuwe leven in onze tuin.
We hebben nu een prachtige prairievoortuin die bloeit van maart tot november, en ook in onze achtertuin is er heel wat lekkers te vinden! Dat het resultaat gezien mag worden, merken we als we vanuit onze living de passanten zien die steevast blijven stilstaan en proberen plantjes en bloempjes te determineren. We zijn nog steeds superblij met het werk van Lammas!
Wat wij vooral geapprecieerd hebben is de luisterbereidheid en de constructieve dialoog met ons als klant tot bijsturing van de plannen. Hierdoor hebben we een ontwerp voor een klein bescheiden voedselbos gekregen dat volledig op onze maat gesneden is.
Het was aangenaam om samen de tuin te realiseren, want dan waren we er meteen bij om onderweg de laatste details verder uit te werken. En naar onderhoud in de toekomst toe is het natuurlijk ook mooi meegenomen dat we de tuin van in het begin zo goed kennen. Het resultaat mag er zijn, wij genieten er alvast van!